Olijfolie is een natuurproduct dat wereldwijd geliefd is vanwege de rijke smaak en de vele gezondheidsvoordelen. Toch vragen veel mensen zich af of olijfolie kan bederven. Het antwoord is ja. Hoewel olijfolie niet snel onveilig wordt, kan ze na verloop van tijd wel degelijk haar kwaliteit verliezen. Gelukkig zijn er manieren om dit proces te vertragen.
Over het algemeen blijft olijfolie tussen de 18 en 24 maanden goed vanaf de productiedatum. Hoe lang de olie precies houdbaar is, hangt af van het type en van de manier waarop je het bewaart. Extra vierge olijfolie, bijvoorbeeld, bevat veel natuurlijke stoffen en antioxidanten die haar smaak en voedingswaarde geven. Tegelijkertijd maken deze stoffen de olie iets gevoeliger voor bederf dan geraffineerde varianten.
Let bij het kopen van olijfolie dus altijd op de productiedatum en de aanbevolen houdbaarheidsdatum. Zelfs als de olie na die datum nog te gebruiken lijkt, zal de kwaliteit afnemen. De geur, smaak en voedingswaarde veranderen langzaam maar zeker, en dat gaat ten koste van de beleving tijdens het koken.
Wanneer olijfolie veroudert of bederft, gebeurt dat door oxidatie. Dit is een natuurlijk proces waarbij de olie in aanraking komt met zuurstof, licht en warmte. Daardoor verandert de samenstelling en uiteindelijk ook de smaak. Een goede olijfolie ruikt fris, een beetje fruitig, en heeft een zachte maar krachtige afdronk. Ranzige olijfolie daarentegen herken je aan een doffe, soms scherpe geur en een bittere of metaalachtige nasmaak.
Hoewel het niet gevaarlijk is om bedorven olijfolie te gebruiken, is het geen prettige ervaring. Bij twijfel kun je het beste even ruiken en een klein beetje proeven. Vertrouw op je zintuigen: als iets niet lekker ruikt of smaakt, is het meestal tijd om afscheid te nemen van de fles.
De manier waarop je olijfolie bewaart, maakt een groot verschil voor de houdbaarheid. Een donkere, koele plek – zoals een keukenkastje – is ideaal. Bewaar de fles niet naast het fornuis of op de vensterbank. Zonlicht en warmte versnellen het bederfproces. Ook is het belangrijk dat de fles goed afgesloten blijft na gebruik. Zuurstof zorgt ervoor dat de olie sneller oxideert en ranzig wordt.
Bij voorkeur gebruik je een fles van donker glas. Die beschermt beter tegen licht dan plastic of transparant glas. Wisselingen in temperatuur zijn ook niet bevorderlijk. Laat de olie liever niet in de koelkast staan, want daardoor kan ze stollen. Dat heeft geen invloed op de kwaliteit, maar het maakt de olie minder gebruiksvriendelijk en soms troebel.
Wie vaker olijfolie gebruikt, leert al snel het verschil proeven tussen een goede olie en een middelmatige. Goede extra vierge olijfolie heeft een duidelijke, fruitige geur, een volle smaak en soms een lichte bitterheid of een pittige afdronk. Deze eigenschappen komen vooral van de polyfenolen, natuurlijke antioxidanten die van nature in olijven voorkomen.
Het is normaal dat goede olijfolie wat complexer smaakt dan geraffineerde olie uit de supermarkt. En net als bij wijn, ontwikkel je met de tijd een voorkeur voor bepaalde stijlen of smaken. Op onze webshop vind je diverse soorten extra vierge olijfolie uit Puglia, elk met een eigen karakter en verhaal.
Als een fles olijfolie zijn beste tijd gehad heeft, hoef je deze niet meteen weg te gooien. Zelfs als de smaak niet meer optimaal is, kun je de olie nog gebruiken voor andere toepassingen. Denk aan het invetten van houten snijplanken, het onderhouden van leren producten, of zelfs als natuurlijk verzorgingsproduct voor huid en haar. Zolang de olie niet echt ranzig is, kun je er nog prima wat nuttigs mee doen.
Het invriezen van olijfolie is niet per se nodig, maar het kan in sommige gevallen handig zijn. Bijvoorbeeld als je een grote hoeveelheid hebt ingeslagen en deze niet binnen afzienbare tijd kunt gebruiken. Bij lage temperaturen zal de olie stollen en soms zelfs vlokkerig worden, maar dat is tijdelijk. Zodra de olie terug op kamertemperatuur is, keert de oorspronkelijke structuur weer terug.
Houd er rekening mee dat invriezen de textuur tijdelijk kan beïnvloeden, wat het gebruik wat lastiger maakt. Het is dus vooral een optie als je vooruit wil plannen of verspilling wil voorkomen.
Je hoeft geen expert te zijn om te bepalen of olijfolie nog goed is. Gebruik je zintuigen. Ruikt de olie nog fris, een beetje groen of nootachtig? Smaakt ze zacht en licht bitter zonder nare bijsmaak? Dan is ze waarschijnlijk nog prima in orde. Ziet de olie er helder uit, zonder schifting of rare vlokken? Ook dat is een goed teken.
Bij twijfel kun je altijd een klein beetje proeven. Olijfolie hoort plezierig te zijn in gebruik. Als je dat niet meer zo ervaart, is het misschien tijd om een nieuwe fles te openen.
Olijfolie kan zeker bederven, maar met de juiste zorg kun je de houdbaarheid aanzienlijk verlengen. Bewaar de olie koel, donker en goed afgesloten. Koop liever kleinere hoeveelheden die je binnen een paar maanden opmaakt, zodat je altijd verse olie in huis hebt.
Benieuwd naar onze selectie extra vierge olijfolie uit het hart van Puglia? Neem dan een kijkje in onze winkel of lees meer over onze missie op de over ons-pagina.
Dutch Dutch 
English
